Contents
Dạy con tự kỷ tại nhà, những quy tắc với cha mẹ
Trẻ em nói chung và trẻ tự kỷ nói riêng, thì môi trường giáo dục tại nhà hay tại gia đình là môi trường tốt nhất giúp trẻ cải thiện những rối loạn liên quan đến chứng phổ tự kỷ. Gia đình sẽ phải gần gũi với trẻ nhiều hơn. Cha mẹ phải tập các kỹ năng để giúp con cải thiện các vấn đề của mình. Sau đây VCK xin lưu ý đến các bậc phụ huynh cách dạy con tự kỷ tại nhà.
Học các kỹ năng từ nhà chuyên môn
Phụ huynh nên áp dụng những phương pháp được truyền dạy từ những nhà chuyên môn cũng như những phương pháp hỗ trợ trẻ tự kỷ đã được kiểm chứng. Nhiều phụ huynh rất hoang mang bởi nhiều phương pháp được phổ biến trên internet. Có những phụ huynh áp dụng hầu hết các phương pháp ấy cho con. Tuy nhiên VCK xin lưu ý đến quý phụ huynh cách dạy trẻ tự kỷ tại nhà những quy tắc sau:
Học cách quan tâm đến con, hiểu con
Đầu tiên phụ huynh cần nắm trong cách dạy trẻ tự kỷ tại nhà là hiểu con đang ở mức độ nào, và hiểu con muốn gì. Đây là điều tiên quyết mà bậc phụ huynh cần phải làm. Bởi nếu không hiểu con, có thể phụ huynh áp dụng những phương pháp dạy trẻ bị tự kỷ tại nhà sẽ gây phản ứng ngược. Việc hiểu con, sẽ giúp con bộc lộ khả năng của mình. Nhờ đó, phụ huynh sẽ nhận ra điểm yếu điểm mạnh nơi con mình. Và con yếu mặt nào thì bổ sung mặt đó cho con. Và củng cố những gì trẻ biết được. Xin lưu ý một việc khá quan trọng đó chính là việc dạy con cần sự nhẫn nại, kiên trì, không được nôn nóng. Dạy trẻ tự kỷ tại nhà cần đi từng bước một.
Tăng Cường giao tiếp với con của mình
Việc giao tiếp bằng mắt, bằng tình cảm, bằng xúc giác thường xuyên với con sẽ giúp trẻ phát triển tốt. Không để con chơi một mình quá nhiều. Cha mẹ dạy con nói, và nói theo trẻ, với trẻ. Gợi ý cho con nói, mở rộng vốn từ cho con, hoặc đặt những câu hỏi thông thường để con trả lời, dần dần để con biết tự hỏi.
Ngoài ra, với những trẻ tương đối lớn tuổi cũng cần dạy con biết kể chuyện, biết miêu tả. Việc sử dụng những vật dụng thường ngày để dạy con rất cần thiết và hiệu quả. Đừng nghĩ rằng những đồ chơi đắt tiền mới đem lại hiệu quả. Những đồ chơi mang tính tháo lắp, sáng tạo sẽ giúp trẻ học hỏi nhiều hơn. Trong quá trình đó, cha mẹ có nhiều cơ hội tương tác với con của mình.
Cùng chơi với con với những trò chơi
Như đã nói phần trước, những trò chơi lắp ráp, sáng tạo sẽ giúp trẻ phát triển hơn. Để đạt hiệu quả cao, cha mẹ phải tương tác luân phiên với con của mình. Bên cạnh những trò chơi lắp ráp, thì trò chơi dân gian cũng rất tốt cho việc dạy trẻ tự kỷ tại nhà. Chúng hỗ trợ cho con phát triển kỹ năng tương tác. Các trò chơi dân gian phổ biến như bán hàng, trốn tìm, rồng rắn lên mây hay chi chi chành chành… Những trò chơi này giúp trẻ hài hòa trong quá trình tương tác, giúp con phấn khích, thú vị hơn.
Phương pháp can thiệp hành vi ứng dụng ABA
Hiện nay phương pháp can thiệp hành vi ứng dụng ABA được các chuyên gia Mỹ, Úc… áp dụng rất nhiều. Dạy con hằng ngày với những hành vi tốt, củng cố khuyến khích sẽ giúp con ngày càng tốt hơn. Còn những hành vi sai, cần phải có phản ứng phù hợp để chuyển hóa hành vi. Những việc khó sẽ được chia thành từng bước nhỏ, hướng dẫn con bằng việc cầm tay chỉ việc. Với những việc đơn giản, chỉ cần hỗ trợ một phần cho con.
Bên cạnh đó dạy con nề nếp sinh hoạt cách tự lập. Bởi chúng ta không thể theo sát con 24/24 được. Bởi con còn phải đi mẫu giáo, ra môi trường xã hôi v.v… Nên cha mẹ cần dạy con cách tự lập, kỹ năng ứng xử, tương tác xã hội, biết xúc ăn, tự uống nước v.v…
Những điều tiên quyết cần làm khi chăm sóc con trẻ tự kỷ tại nhà
Sự Kiên trì của cha mẹ sẽ giúp cải thiện bệnh tự kỷ
Dạy trẻ tự kỷ tại nhà điều cần thiết chính là sự kiên trì, nhẫn nại. Bởi chính sự kiên trì nhẫn nại có khi lên đến 1 năm hay 2 năm hoặc hơn, mà việc này cứ phải lập đi lặp lại nhiều lần sẽ dẫn đến mất kiên nhẫn và có khi bỏ cuộc.
Đưa con đi khám định kỳ
Việc đưa con đi khám định kỳ cũng là yếu tố giúp cha mẹ nhận ra con của mình nhiều hơn, hầu học hỏi thêm những phương pháp giáo dục con tự kỷ tại nhà hợp lý, hiệu quả
Chia sẻ với những phụ huynh cùng cảnh ngộ
Việc chia sẻ với những phụ huynh có con tự kỷ cũng phần nào giúp bạn giải tỏa stress, cũng như băn khoăn lo lắng và học hỏi thêm kinh nghiệm từ họ. Có thể gặp trực tiếp, hoăc gặp gỡ thông qua nhóm Facebook, tham gia những câu lạc bộ, để mỗi ngày thêm hành trang về cả lý thuyết và thực hành.
Tóm lại, việc dạy trẻ tự kỷ tại nhà không hề đơn giản. Phụ huynh cần nắm được phương pháp chuyên môn, cũng như tình thương, sự nhẫn nại dành cho trẻ.
Xem thêm bài viết trẻ tự kỷ có chữa được không?
Đoàn Nguyên Trân – Founder của VCK. Chuyên gia trong lãnh vực tư vấn can thiệp trẻ đặc biệt: trẻ tự kỷ, trẻ chậm nói, trẻ bị Down, trẻ tăng động giảm chú ý, trẻ trầm cảm. Và là một chuyên gia trong lãnh vực thính học, với bằng cấp Thạc Sĩ được cấp từ Đại học Flinders University miền nam nước Úc
